EVALUATION OF DIETARY HABITS, NUTRITIONAL STATUS AND ANEMIA IN ADOLESCENTS RESIDING IN ORPHANAGE HOMES

This study was conducted to investigate dietary habits, nutritional status and anemia of adolescents who reside in orphanages in Kastamonu. Adolescents living in boys’ and girls’ orphanage homes in Kastamonu formed the sample of this descriptive study. Involvement of all students without the use of any sampling was desired; however, of the 133 total students, 120 were available for participation in this study due to various reasons. A questionnaire was developed and used as a means to gather data. After determining body weight and height of the adolescents, body-mass index was calculated. The evaluation of body-mass index percentile was done using standards determined by the World Health Organization (WHO) in 2007. The results were evaluated as: underweight/ underweight susceptible (<15th percentile); normal weight (≥15th and <85 percentile); overweight/obese (≥85 percentile). The evaluation of hemoglobin levels was conducted in accordance with WHO standard definitions. Hemoglobin concentration <12.0 g/dL in boys 12-14 years old, <13.0 g/dL for boys 15+ years old, and <12.0 g/dL in girls is defined as anemia, and above these values are accepted normal values. Adolescent participants consisted of both females (53.3%) and males (46.7%). The prevalence of those characterized as overweight/obese was higher among adolescent males (35.7%) than in female adolescents (23.4%). The majority of adolescents indicated (70.8%) that they consume 4 or more meals a day. Several adolescents (33.3%) indicated that they skip a meal throughout the day, with breakfast being the meal skipped most often (78.4 %). A total of 30.0% of adolescents were found to be anemic, consisting of 25% anemic males and 34.4% anemic females. A statistically meaningful difference (p˂0.001) was found between hemoglobin levels of male and female adolescents. There was no significant relationship (p>0.05) between hemoglobin levels and body mass index among the participating adolescents. Clinical signs of nutrient deficiency were found to be most prevalent in adolescents with brittle hair (47.5%), bleeding gums (43.3%) and conjunctival pallor (39.2%).

Keywords: Orphanage, Anemia, Body Mass Index, Adolescent, Dietary Habits, Nutritional Status

Bu araştırma, Kastamonu’da yetiştirme yurtlarında kalan adolesanların beslenme alışkanlıklarının, beslenme ve anemi durumunun değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı türdeki bu araştırmanın evrenini Kastamonu’da kız ve erkek yetiştirme yurtlarında kalan 133 adolesan oluşturmuştur. Araştırma için örneklem seçilmemiş evrenin tamamına ulaşılmaya çalışılmıştır. Ancak çeşitli sebeplerle bazı adolesanlar araştırmaya katılamadığından, ulaşılabilen 120 adolesan araştırma kapsamına alınmıştır. Veri toplama aracı olarak bir anket geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Öğrencilerin vücut ağırlıkları ve boy uzunlukları belirlendikten sonra Beden Kitle İndeksi (BKI) değerleri hesaplanmış ve Dünya Sağlık Örgütü ( WHO )’nün 2007 yılı standartlarına göre persentilleri belirlenerek değerlendirme yapılmıştır. Sonuçlar; <15. persentil altı zayıf veya zayıflık riski; ≥15- <85. persentiller arası normal; ≥85 persentil üstü fazla kilolu veya şişman olarak değerlendirilmiştir. Adolesanların hemoglobin düzeylerinin değerlendirmesi WHO’nun kabul ettiği standartlara göre yapılmıştır. Erkek adolesanlarda; 12-14 yaş için hemoglobin değeri 12 g/dl’nin altı ve 15 yaş üstü için de 13 g/dl’nin altı anemik kabul edilmiştir. Kız adolesanlar için ise 12 g/dl’nin altı anemik , üzeri değerler normal olarak kabul edilmiştir. Araştırmaya katılan adolesanların % 53.3 ’i kız, %46.7’i erkektir. Erkek adolesanlarda fazla kiloluluk/ şişmanlık oranı (%35.7) kızlardan daha yüksek bulunmuştur (%23.4). Adolesanların çoğunluğunun (%70.8) dört ve daha fazla sayıda öğün tükettikleri saptanmıştır. Öğün atlayanların oranı %33.3 olarak tesbit edilmiştir. En fazla atlanan öğünün sabah kahvaltısı olduğu bulunmuştur (%78.4 ). Adolesan erkeklerin %25’inin, kızların %34.4’ünün ve toplamda ise adolesanların %30.0’unun anemik olduğu saptanmıştır. Kız ve erkek adolesanların hemoglobin değerleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p˂0.001). Adolesanların BKI grupları ile hemoglobin düzeyleri arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p˃0.05). Adolesanlarda beslenme yetersizliğini gösteren klinik bulgulardan en fazla oranlarla; %47.5 ile saçlarda kolay koparılabilme, %43.3 ile diş eti kanaması, %39.2 oranı ile konjektival solukluk olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Yetiştirme Yurdu, Anemi, Beden Kitle İndeksi, Adolesan, Beslenme Durumu, Beslenme Alışkanlıkları