ASSESSMENT OF HEALTH MANPOWER AT ORAL AND DENTAL HEALTH CENTERS IN TURKEY WITH REGARD TO HUMAN RESOURCES AND WORKLOAD

Aim: Turkey has problems starting with manpower shortage and transportation problems to deliver health care services.In this study, we aimed to evaluate the numbers of dentists working at Oral and Dental Health Centers (ODHCs) and Hospitals (ODHHs) according to years as the health manpower in these institutes, and to investigate the admission rates regarding health transition projects in our country. Material and Methods: This cross-sectional retrospective study compares the data obtained from ODHCs/ ODHHs countrywide between 2010-2014. Results: The number of the dentists working at ODHCs/ODHHs has increased by 10,2% between 2010-2014. The number of dentists per 100,000 persons has risen by 0.46%. The number of admissions per capita has increased by 60% and thereby the outpatient clinic workload has also increased by 49%. An improvement has been observed in human resources regarding dentists countrywide; however, a significant increase has occurred in the workload parallel to the increase in admissions. Conclusion: The results of this analysis are consistent with the increased population and increased provision of services in the context of “Health Transformation Program”. The efforts for increasing the quality and quantity of health workers, mainly dentists in ODHCs/ODHHs, eliminating the differences between regions, and the integration of oral and dental health services into family medicine practice are promising. It is required to introduce community-based oral and dental health programs to make an integration between all sectors providing oral and dental health services to improve oral and dental health and reduce treatment costs in Turkey. Still, it would take time to achieve the desired high quality service standards despite the increase in number of dentists. Family medicine practice is promising for the integration of services, institution of referral chain system and improvement of health level indicators.

Keywords: Turkey, Dentists, Dental Health Services, Workload, Manpower

Doi: 10.17363/SSTB.20161816490

Amaç: Türkiye'de, sağlık hizmetlerinin verilmesinde başta insan kaynakları ve ulaşım sorunları olmak üzere çeşitli güçlüklerle karşılaşılmaktadır. Bu çalışmada, Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri(ADSM) ile Ağız ve Diş Sağlığı Hastaneleri(ADSH)’nde hizmet veren diş hekimi sayılarında, yıllara ve bölgelere göre görülen değişikliklerin sağlık insan gücü açısından değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Ağız ve diş sağlığı ile ilgili hizmetlerin doğru bir şekilde planlanabilmesi için bu analizler gereklidir. Materyal ve Yöntem: Bu kesitsel çalışmada, 2010-2014 yılları arasında, Türkiye’nin tüm illerinde hizmet veren ADSM-ADSH’lerinden elde edilen veriler karşılaştırılmaktadır. Bulgular: Türkiye’de Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri(ADSM) ile Ağız ve Diş Sağlığı Hastaneleri(ADSH)’nde 2010-2014 yılları arasında diş hekimi sayısı %10,2 oranında artmıştır. ADSM-ADSH’lerde 100.000 kişiye düşen diş hekimi sayısı ise, %0,46 artmıştır. ADSM-ADSH’lere başvuru sayısı, kişi başına %60 artmıştır ve böylece poliklinik iş yükü de %49 oranında artmıştır. Ülke genelinde diş hekimlerinde insan gücü alanında önemli artışlar görülmesine rağmen, iş yükünde de buna paralel artış meydana gelmiştir. Sonuçlar: Elde edilen bu analiz sonuçları, yıllar itibari ile artan nüfus ve yıllar itibari ile “Sağlıkta Dönüşüm Programı” kapsamında artan hizmet sunumuna paraleldir. Türkiye’de ağız ve diş sağlığı hizmetlerini iyileştirmek ve tedavi maliyetlerini azaltmak için, ağız ve diş sağlığı hizmeti veren tüm sektörler arasında entegrasyonun sağlanması ve toplum temelli ağız ve diş programlarının uygulanması zorunludur. Diş hekimi sayısındaki artışlara rağmen, istenilen kalitedeki hizmet standartlarını yakalamak zaman alacaktır. Hizmet entegrasyonunun sağlanması, sevk zincirinin tesisi ve sağlık düzeyi göstergelerinin artırılması açısından aile hekimliği uygulaması umut vermektedir.

Anahtar Kelimeler: Türkiye, Diş Hekimi, Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, İşyükü, İnsangücü

Doi: 10.17363/SSTB.20161816490